Angażowanie użytkowników w ocenę dostępności cyfrowej

Pierwszym krokiem w ocenie dostępności stron internetowych jest sprawdzenie witryny pod kątem oczywistych, typowych problemów z dostępnością. Na przykład, niektóre testy są przedstawione w poradniku Łatwe testy - wstępny przegląd dostępności.

Nawet twórcy stron internetowych z niewielką wiedzą o dostępności mogą znaleźć pewne problemy z dostępnością podczas przeglądu wstępnego. Natomiast ekspert ds. dostępności z doświadczeniem w badaniu interakcji osób z różnymi niepełnosprawnościami z Internetem może:

• ocenić kwestie związane z dostępnością dla szerokiego grona użytkowników, których indywidualni użytkownicy mogą nie zauważać;
• pomóc w usuwaniu wszelkich znanych barier przed zaangażowaniem użytkowników;
• skoncentrować oceny z użytkownikami na potencjalnych obszarach budzących obawy.

Wstępny przegląd dostępności pozwala wykryć wiele istotnych barier dostępności, które należy wyeliminować przed dokonaniem oceny z użytkownikami. Pomaga także zdefiniować, na czym należy się skoncentrować podczas oceny z użytkownikami.

Użytkownicy z niepełnosprawnościami i starsi użytkownicy mogą być objęci szerokim zakresem działań oceniających, od krótkich konsultacji po badania użyteczności zakrojone na szeroką skalę. Między tymi skrajnościami istnieje wiele możliwości pośrednich:

• Nieformalne oceny konkretnych kwestii związanych z dostępnością mogą być bardzo proste. Nieformalne oceny konkretnych problemów związanych z dostępnością mogą być bardzo proste. Na przykład poproś znajomego, który używa czytnika ekranu lub kogoś z innymi niepełnosprawnościami, aby znalazł jakieś dane we wczesnej roboczej wersji tabeli danych. Obserwuj ich interakcje i omawiaj problemy.
• Formalne testy użyteczności strony internetowej przebiegają zgodnie z ustalonymi protokołami w celu zebrania danych ilościowych i jakościowych od reprezentatywnych użytkowników wykonujących określone zadania. Formalne testy użyteczności można zoptymalizować, aby skupić się na kwestiach związanych z dostępnością.

To, jaki rodzaj oceny wykonasz, zależy od takich czynników, jak etap projektu, na przykład wstępne badanie pomysłów projektowych, testowanie określonych obszarów prototypów lub przegląd ostatecznych projektów.

Przeprowadzanie nieformalnych ocen w trakcie całego procesu tworzenia jest bardziej efektywne niż tylko formalne testowanie użyteczności na koniec projektu.

W większości przypadków włączenie użytkowników do oceny obejmuje:

• pozyskanie kilku osób z niepełnosprawnościami i - w zależności od docelowej grupy odbiorców witryny - osób starszych,
• włączenie ich w cały proces realizacji projektu w celu wykonania przykładowych zadań na prototypach, dzięki czemu można zobaczyć, w jaki sposób można ulepszyć różne aspekty projektowania i kodowania, oraz
• omawianie z nimi kwestii związanych z dostępnością.

Zobacz „Angażowanie użytkowników w projekty internetowe dla lepszej, łatwiejszej dostępności” (w języku angielskim), aby poznać wskazówki na temat pozyskiwania różnych użytkowników i ich doświadczenia podczas interakcji z Internetem.

Tak jak w przypadku każdej oceny oceny z użytkownikami, to, czy wybierzesz użytkowników początkujących, średnio czy bardzo zaawansowanych, zależy od tego, do kogo witryna jest adresowana docelowo. Na przykład, jeśli tworzysz aplikację internetową dla księgowych w firmie, prawdopodobnie potrzebujesz zaawansowanych użytkowników technologii wspomagających. A dla publicznej strony internetowej, za pomocą której można się ubiegać się o świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami, potrzebujesz początkujących użytkowników technologii wspomagających.

Przestroga: Dokładnie rozważ wszystkie dane wejściowe. Unikaj zakładania, że doświadczenie i oceny jednej osoby z niepełnosprawnością będą takie same, jak wszystkich innych osób z niepełnosprawnościami.

Osoba z niepełnosprawnością niekoniecznie wie, w jaki sposób inne osoby z tą samą niepełnosprawnością wchodzą w interakcje z Internetem. Osoba z niepełnosprawnością może nie wiedzieć na tyle dużo o innych rodzajach niepełnosprawności, by móc udzielić ważnych wskazówek dotyczących innych kwestii związanych z dostępnością. Najlepiej jest uzyskać informacje od wielu różnych użytkowników.

Uwaga: Oprócz wykrycia problemów z dostępnością, ocena z użytkownikami z niepełnosprawnością zwykle ujawnia ogólne problemy z użytecznością, które mają wpływ na wszystkich użytkowników, w tym także osoby bez niepełnosprawności.

Dostępność internetowa zależy od kilku kluczowych komponentów tworzenia stron internetowych i ich współdziałania, w tym przeglądarek internetowych, technologii wspomagających i treści internetowych.

Problemy z dostępnością mogą być powodowane przez jeden lub więcej różnych komponentów. Na przykład, jeśli użytkownik, który nie może używać myszy, ma problemy z dostępem do klawiatury, może to być spowodowane tym, że:

• programista nie oznaczył (zakodował) strony poprawnie, lub
• przeglądarka lub odtwarzacz multimedialny nie obsługuje poprawnie znaczników, lub
• technologia wspomagająca nie obsługuje poprawnie znaczników, lub
• użytkownik nie wie, jak korzystać z przeglądarki, odtwarzacza multimedialnego lub funkcji dostępu za pomocą klawiatury w technologii wspomagającej, lub
• strona jest źle zaprojektowana i stanowi ogólny problem z użytecznością dla wszystkich użytkowników, w tym osób bez niepełnosprawności.

Włączenie użytkowników z niepełnosprawnościami w ewaluację ma wiele zalet. Jednak oparcie się tylko na doświadczeniach użytkowników nie wystarczy, aby ustalić, czy strona internetowa jest dostępna. Połącz obserwacje doświadczeń użytkowników z oceną zgodności z WCAG, aby zapewnić, że strona internetowa jest dostępna dla różnych osób w różnych sytuacjach.

Zachowaj ostrożność w wyciąganiu wniosków z ograniczonych ocen lub badań. Wyniki uzyskane tylko od kilku osób z niepełnosprawnościami nie mogą być uogólnione w odniesieniu do wszystkich osób z podobnymi niepełnosprawnościami lub osób z innymi niepełnosprawnościami. Zobacz przestrogę powyżej.

Uwzględnij w raportach zakres badania i parametry oceny, takie jak metody testowania i cechy użytkownika. Na przykład, jeśli w badaniu uczestniczyli tylko uczestnicy niewidomi, raport powinien wyjaśniać, że nie oceniono w nim zgodności ze standardami dostępności i że nie dotyczy on wszystkich osób z niepełnosprawnościami. Chociaż małe badania często dostarczają użytecznych informacji, nie są wystarczająco solidne, aby zapewnić istotność statystyczną.

Protokół konkretnego badania barier dostępności zazwyczaj różni się od ogólnego testu użyteczności. Na przykład:

• prawdopodobnie użyłbyś techniki „głośnego myślenia” z dużą interakcją prowadzącego;
• gromadzenie danych skupiałoby się na zrozumieniu błędów związanych z barierami dostępności, a nie na czasie spędzonym na zadaniu lub satysfakcji z wykonania zadania; oraz
• zadania koncentrowałyby się raczej na konkretnych obszarach, które mogą powodować problemy z dostępnością, niż na ogólnym użytkowaniu witryny.

Należy pamiętać, że ważna jest również ocena innych czynników istotnych dla użytkowników z niepełnosprawnościami. Czynniki te obejmują: ogólną użyteczność, satysfakcję użytkownika i inne podobne kryteria.

W sekcji poniżej znajduje się lista lektur zawierających dodatkowe wskazówki przeznaczone specjalnie dla specjalistów ds. użyteczności.

Ten materiał bardzo krótko omawia tylko kilka punktów bardzo złożonego tematu. Wiele zasobów na temat innych aspektów angażowania użytkowników w ocenę jest dostępnych w Internecie.

• „Angażowanie użytkowników w projekty internetowe dla lepszej, łatwiejszej dostępności” jest niezbędnym rozwinięciem dla tego dokumentu. Obejmuje szersze zagadnienia włączania użytkowników na wczesnym etapie projektowania stron internetowych, tworzenia narzędzi, standardów i innych projektów internetowych.
• Just Ask: Integrating Accessibility Throughout Design zawiera wskazówki dotyczące uwzględnienia dostępności w całym procesie projektowania stron internetowych i innych produktów. Rozdział o testowaniu użyteczności pod kątem dostępności zawiera:
  • Planowanie testów użyteczności pod kątem dostępności – określenie cech, uczestników,rekrutacja uczestników, zapewnienie wynagrodzenia;
  • Przygotowanie do testów użyteczności pod kątem dostępności – przygotowanie materiałów testowych, zapewnienie dostępności obiektu, konfiguracja i testowanie technologii wspomagającej, przeprowadzenie testu pilotażowego, wykorzystanie technik przesiewowych;
  • Przeprowadzenie testu użyteczności pod kątem dostępności – interakcja z osobami z niepełnosprawnościami, przygotowanie pokoju badań;
  • Raportowanie testów użyteczności pod kątem dostępności – rozróżnienie między kwestiami dostępności i użyteczności, wyciąganie wniosków, pisanie o osobach z niepełnosprawnościami.
• Biała księga: przeprowadzanie oceny użytkowników z osobami z niepełnosprawnościami.
• Wiele książek, artykułów, prezentacji konferencyjnych i innych materiałów dotyczy technik oceny użyteczności. Obejmują one różne rodzaje testów użyteczności; projektowanie testu; opracowanie protokołu testu obejmującego kwestionariusze, zadania, zbieranie danych; przeprowadzanie testów pilotażowych; i ilu uczestników ma wziąć udział w testach użyteczności. Na przykład: Demistyfikacja testów użyteczności, przykładowe plany i formularze testów z Podręcznika testowania użyteczności,, oraz Rocket Surgery Made Easy: Podręcznik „zrób to sam”, pokazujący, jak samodzielnie znajdować i rozwiązywać problemy z użytecznością z przykładowym testem użyteczności, skryptami i formularzami internetowymi.
• Na całym świecie istnieją organizacje, które specjalizują się w pomocy w rekrutacji osób z niepełnosprawnościami i przeprowadzaniu ocen użyteczności.